Khí chất và bí ẩn của hạnh phúc, đau khổ
TS. Lê Đức Du - Phó CT Hội Khoa học Kinh tế & Quản lý TP. HCM
Khí chất là gì và khí chất có thay đổi được không? Biết được khí chất của mình, giúp bạn biết được những bí ẩn gì của cuộc đời mình? Có 4 loại khí chất, mỗi loại có một đặc điểm tâm lý riêng và phù hợp với một số ngành nghề cụ thể nhất định như người ‘ưu tư” là người ít thích tiếp xúc rộng rãi, thường có gương mặt buồn và phù hợp với những công việc đơn điệu, kiên trì như: kế toán, thống kê, quản lý v.v.
Người có khí chất “linh hoạt” là người thích tiếp xúc rộng rãi, thường có gương mặt vui và phù hợp với những công việc như tiếp tân, bán hàng, truyền thông, lãnh đạo v.v.
Khí chất là yếu tố tiềm ẩn, có tính di truyền, có ảnh hưởng sâu sắc đến cách chúng ta tương tác và phản ứng với thế giới xung quanh. Có hai phương pháp chính để khám phá khí chất của một cá nhân: qua làm bài trắc nghiệm hoặc qua quan sát hành vi trong thời gian đủ lâu.
Biết được khí chất là biết được ưu khuyết của mình để hạn chế khuyết điểm và tăng cường ưu điểm. Giúp bạn sống hạnh phúc, thành công và hóa giải được đau khổ.
Có 4 loại khí chất cơ bản: Nóng (nóng tính), lạnh (điềm tỉnh), hoạt (linh hoạt), ưu (ưu tư). Người hướng ngoại là một người năng động, thích ở bên người khác. Hầu hết những người bán hàng giỏi đều là người hướng ngoại. Người hướng nội là một người yên tĩnh và thích dành thời gian một mình hơn.
Người hướng nội:
Là người có khí chất ưu (ưu tư) hoặc là người có khí chất lạnh (điềm tĩnh).
Người hướng ngoại:
Là người có khí chất nóng (nóng tính) hoặc là người có khí chất hoạt (linh hoạt).
I. KHÍ CHẤT ƯU (ƯU TƯ)
Đặc điểm
- Ưu tư, lo âu
- Có tác phong chậm
- Ngại giao tiếp rộng
- Khó thích nghi
- Tình cảm bền vững
- Sâu sắc, nhạy cảm
- Sống nội tâm, thu mình
- Hay phân tích bản thân
- Dễ tự ái
- Có khả năng sáng tạo mang tính nghệ thuật
- Kiên trì, tỉ mỉ, chịu khó
Nghề nên chọn
- Đơn điệu, kiên trì, tỉ mỉ như: kế toán, thống kê, thủ kho, thủ quỹ, quản lý, v.v..
- Có trách nhiệm cao với công việc như sổ sách, tài chính, văn phòng, dạy học, cố vấn, v.v..
- Sáng tạo, thiết kế, tạo mẫu như nhà thiết kế, nhạc sĩ, họa sĩ, nghệ sĩ, v.v..
Nghề nên tránh
- Nghề tiếp xúc với nhiều người như tiếp tân, giải quyết khiếu nại, v.v..
- Công việc luôn thay đổi như hướng dẫn viên du lịch, lãnh đạo thường trực, v.v..
- Hoặc công việc đòi hỏi sự linh hoạt như đàm phán, bán hàng, v.v..
II. KHÍ CHẤT LẠNH (ĐIỀM TĨNH)
Đặc điểm
- Trầm tính, bình thản
- Chậm, thờ ơ
- Ngại giao tiếp rộng
- Kín đáo, ít nói
- Không thích mạo hiểm nhưng không run sợ khi gặp nguy hiểm
6. Làm việc theo nguyên tắc
7. Khó rung cảm
8. Cẩn thận
9. Ít sáng kiến
10. Khó thay đổi quan điểm
11. Nhìn sâu sắc về người khác
Nghề nên chọn
- Nghề dòi hỏi sự kiên trì như: kế toán, thống kê, thủ kho, thủ quỹ, quản lý, v.v..
- Hoặc nghề tuân theo lịch trình, chính xác như quản lý dây chuyền, văn phòng, v.v..
- Nghề chịu áp lực cao, căng thẳng thần kinh như tổ chức nhân sự, chế độ chính sách, luật sư, thẩm phán, đặc công, lãnh đạo đơn vị đặc biệt, v.v..
Nghề nên tránh
- Nghề tiếp xúc với nhiều người như tiếp tân, giải quyết khiếu nại, v.v.
- Hoặc công việc cần ra quyết định ngay như CEO, v.v.
- Công việc đòi hỏi sự linh hoạt như đàm phán, bán hàng, v.v.
III. KHÍ CHẤT NÓNG (NÓNG TÍNH)
- Nhanh nóng, nhanh nguội
- Dũng cảm, ít ngại nguy hiểm
- Thích làm gấp mọi việc
- Ít tự chủ, khó kiểm soát bản thân
- Năng động, hăng hái, nhanh
- Nhạy cảm
- Dễ tự ái
- Sống lạc quan
- Ít kiên trì lắng nghe
- Dễ thiết lập quan hệ nhưng không sâu
Nghề nên chọn
- Nghề cần sự dũng cảm, thử thách trong giai đoạn đầu, việc cần làm gấp, cần phản ứng nhanh như: đòi nợ, quản lý công trình, tướng tiên phong, bảo vệ, v.v..
- Hoặc nghề cần tính nhạy cảm như nghệ thuật hoặc quảng cáo, v.v..
Nghề nên tránh
- Nghề đòi hỏi tính kiên trì như kế toán, thống kê, v.v..
- Nghể đơn điệu, lặp đi lặp lại như sản xuất dây chuyền, công nhân may, công nhân dệt, v.v..
IV. KHÍ CHẤT HOẠT (LINH HOẠT)
Đặc điểm
- Tự tin, dễ thích nghi
- Lạc quan, vui vẻ
- Nhanh nhẹn, hoạt bát
- Năng động, hăng hái, sôi nổi
- Dễ hòa đồng, cảm thông
- Dễ bộc lộ cảm xúc
- Dễ tính, vô tư
- Thích lãnh đạo
- Khá thẳng thắn
- Sáng kiến, mưu lược
- Thích đổi mới
Nghề nên chọn
- Nghề cần sôi nổi, đổi mới, giao tiếp với nhiều người như tiếp tân, bán hàng, truyền thông, v.v..
- Nghề có tính lãnh đạo, quản lý, v.v..
Nghề nên tránh
- Nghề ít giao tiếp và đòi hỏi tính kiên trì, tỉ mỉ như kế toán, thống kê, v.v..
- Nghể đơn điệu, lặp đi lặp lại như sản xuất dây chuyền, công nhân may, công nhân dệt, v.v..
Khí chất là thuộc tính tâm lí phức hợp của cá nhân, biểu hiện cường độ, tốc độ, nhịp độ, của các hoạt động tâm lí, thể hiện sắc thái, hành vi, cử chỉ, cách nói năng, của cá nhân. Khí chất có tính ổn định lâu dài.
Trong thực tế, một người bao giờ cũng có sự pha trộn giữa các loại khí chất, nghĩa là họ có lúc này lúc nọ. Tuy nhiên bao giờ cũng có một khí chất nổi bật nhất. Và người ta mang đậm nét khí chất nào tùy thuộc điểm số X, Y, khi làm bài trắc nghiệm.
Để biết đươc khí chất của mình, bạn có thể vào trang web: tracnghiem.info.vn hoặc tracnghiemquocte.com để làm bài trắc nghiệm. Các bạn có thể xem thêm về khí chất trên google trong bài “Khí chất cho biết bí ẩn của bạn” hoặc trên kênh Youtube: TS. Du – Kỹ năng.
***